ارزیابی مقادیر چربی و ماده خشک کبد و ارتباط بین آنها در بین گونه های اهلی نشخوارکنندگان ذبح شده در کشتارگاه ارومیه

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 علوم بالینی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه

2 گروه کنترل کیفی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه

3 دانش آموخته دکتری دامپزشکی، دانشگاه ارومیه

4 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز

چکیده

درصد چربی در ماده خشک و تر کبد و درصد ماده خشک کبد در تعداد 384 راس دام کشتار شده شامل 114راس گاو، 100راس گاومیش، 147راس گوسفند و 23راس بز با توجه به گونه دام، جنس و سن تعیین و ارتباط بین پارامترهای کبدی مطالعه شد. میانگین درصدچربی در ماده خشک و تر کبد و ماده خشک کبد در گاوها به ترتیب 6/3درصد، 1/1درصد، 7/29درصد، گاومیش ها 3/5درصد، 55/1درصد، 2/29درصد، گوسفندها 3درصد، 83/0درصد، 9/27درصد و بزها 91/2درصد، 55/1درصد و 4/28درصد تعیین گردید. بالاترین حد درصدچربی در ماده خشک و تر کبد به ترتیب در گاومیش (5/20درصد، 2/6درصد) و پائین ترین آنها در گوسفند (14/5درصد، 55/1درصد) و برای ماده خشک کبد به ترتیب در گاو (2/38درصد) و گوسفند (9/31درصد) مشاهده شد. آنالیز آماری (ANOVA) پارامترهای کبدی، اختلاف معنی داری را در بین نشخوارکنندگان نشان داد. پارامترهای کبدی در دام های نر و ماده به جز بزها اختلاف معنی داری را نشان ندادند. در بررسی انفرادی دام ها، حدود 15درصد از گاومیش ها و 5/3درصد از گاوها بیشتر از 10درصد چربی در ماده خشک کبد بودند در صورتیکه در نشخوارکنندگان کوچک کمتر از 6درصد بود. به استثناء رابطه مثبت بین درصدچربی در ماده خشک با تر کبد، رطوبت با ماده خشک کبد، هیچ رابطه معنی داری بین درصدچربی در ماده خشک و تر کبد با ماده خشک کبد مشاهده نگردید. لذا می توان گفت که میانگین درصدچربی در ماده خشک کبد در نشخوارکنندگان کوچک کمتر از بزرگ ها بوده و گاومیش بیشتر از گاو می باشد. میانگین درصدماده خشک کبد در گاوها بیشترین و گوسفندها کمترین است. تفاوت بین گونه ها معنی دار بوده، اما سن و جنس در پارامترهای کبدی موثر نیستند. احتمال لیپیدوز کبدی در گاومیش ها بیشتر از گاو و در گوسفند و بزها ضعیف است. بین چربی کبد با ماده خشک کبد رابطه ای وجود نداشته و مستقل از یکدیگر هستند. سرانجام با استناد به ماده خشک، کیفیت غذائی کبد به ترتیب از گاو به گاومیش، سپس بز و نهایتاً گوسفند طبقه بندی می گردد.  

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the liver lipid and liver dry matter and their relationship in ruminants slaughtered in Urmia slaughterhouse

نویسندگان [English]

  • A.GH Ramin 1
  • H Tajic 2
  • B Jelodari 3
  • SH Nozad 3
  • M Jelodary 3
  • GH Ashtab 3
  • S Ramin 4
1 Clinical Sciences, Veterinary College, Urmia University
2 Food Dept and Quality Control, Veterinary College, Nozad Sh., Urmia University, Vet Graduated, Urmia University
3 Urmia University, Vet Graduated, Urmia University
4 Medical Sciences of Tabriz University, Tabriz.
چکیده [English]

The percentage of fat in liver wet and dry matter, liver moist and dry matter and their relationship were investigated based on species, sex and age of 384 slaughtered animals including 114 cows, 100 buffaloes, 147 sheep and 23 goats from 2008 to 2010 in Urmia, Iran. Mean percentage of fat in liver wet and dry matter, and liver dry matter in cows were 3.6%, 1.1%, 29.7%, buffaloes were 5.3%, 1.55%, 29.2%, sheep were 3%, 0.83%, 27.9% and goats were 2.91%, 1.55% and 28.4%, respectively. The highest value for fat in liver wet and dry matter was observed in buffaloes (6.2%, 20.5%) and the lowest value for sheep (1.55%, 5.14%). The highest and lowest values for liver dry matter were found in cows (38.2%) and sheep (31.9%), respectively. ANOVA analysis showed significant different in liver parameters among ruminants. Variant of sex except for goats did not affect on measured parameters. In individual surveys on measured parameters, 15% of buffaloes and 3.5% of cows showed over 10% fat in liver, while none of small ruminants appeared over 6% fat in liver. In spite of expected correlations between fat in liver wet and dry matter, liver moist and dry matter, no correlation was observed between fat liver and liver dry matter. Thus, it is concluded that mean value of fat in liver dry matter in small ruminants was less than cows and buffaloes. Maximum mean liver dry matter observed in cows and the minimum in sheep. Mean value of measured parameters among animal species was significant, while age and sex didn’t affect them. It was concluded the occurrence of liver lipidosis in buffaloes is greater than cows and in sheep and goats is so weak. No correlation was expected between fat liver and liver dry matter, and finally, based on liver dry matter, the quality of liver in ruminants sorted from cows to buffaloes, goats and sheep.

مراجع

1- Andrews A.H., Laven R. and Maisey G. (1991) Treatment and control of an outbreak of lipidosis in a large dairy herd. Veterinary.Record, 129:216-219.
2- Carr T.R., Allien D.M. and Phar P.A. (1973) Effect of preslaughter fasting on some chemical properties of buffalo muscle and liver. Journal of Animal Science, 36:923-926. 
3- Drackley J.K., Veenhuizen J.J., Richard M.J. and Young J.W. (1991) Metabolic changes in dairy cows with ketonemia in response to feed restriction and dietary 1,3-butanediol. Journal Dairy Science, 75:1622-1634.
4- Dunkelberg J.C., Feranchak A.P. and Fitz J.G. (2001) Liver cell volume regulation: size matters. Hepatology, 33:1349-1352.
5- Gaal T., Reports,C.J.and Reid I.M. (1983) Blood composition and liver fat in postparturient dairy cows.Veterinary Record, 113:53-54.
6- Gabryszuk M., Czauderna M., Baranowski A., Strzałkowska N., Jóźwik A., and Krzyzewski J. (2007) The effect of diet supplementation with Se, Zn and vitamin E on cholesterol, CLA and fatty acid contents of meat and liver of lambs. Animal Science Papers and Reports, 25: 25-33.
7- Gerloff B.G., Herdt T.H. and Emery R.S . (1980) Relationship of hepatic lipidosis to health and performance in dairy cattle. Journal of American Veterinary Medicine Association, 188: 845-850.
8- Gruffat D., Durand D., Chilliard Y., Williams P., Bauchart D. (1997) Hepatic gene expression of apolipoprotein B100 during early lactation in underfed, high producing dairy cows. Journal Dairy Science, 80:657-666.
9- Haussinger D. (1996) Regulation and functional significance of liver cell volume. Prognosis Liver Diseases, 14:29-53.
10- Husvéth F., Galamb E. Gaál T., Dublecz K., Wágner L., Pál L. (2010) Milk production, milk composition, liver lipid contents and C18 fatty acid composition of milk and liver lipids in Awassi ewes fed a diet supplemented with protected cis-9, trans-11 and trans-10, cis-12 conjugated linoleic acid (CLA) isomers. Small Ruminant Research, In Press.
11- Johannsen U., Furll M . and Schafer M. (1991) Studies of the lipid content and function of the liver in buffalo in relation to stage of lactation. Monat. Fur. Veterinar, 46:670-674.
12- Johnson E.H., Al-Habsi K., Kaplan E., Srikandakumar A., Kadim I.T., Annamalai K., Al-Busaidy R. and Mahgoub O. (2002)Caprine hepatic lipidosis induced through the intake of low levels of dietary cobalt.. Archive.Fur. Exper. Veterinar., 42:118-134.
13- Jorritsma R., Jorritsma H., Schukken Y.H., Bartlett P.C., Wensing T. and Wentink G.H. (2001) Prevalence and indicators of postpartum fatty infiltration of the liver in nine commercial dairy herds in The Netherlands. Livestock Production Science, 68:53-60.
14- Lawrie R. (1981) Developments in meat science. Journal of Meat Science, 45: 299-304.
15- Marteniuk J.V., Herdt T.H. (1988) Pregnancy toxemia and ketosis of ewes and does, Veterinary Clininic of North America Food Animal Practice, 4: 307-315.
16- Mustafa F.A. (1988) Moisture, fat, and cholesterol content of some raw, baebecued and cooked organ meats of beef and mutton. Journal of Food Science, 53: 270-271.
17-Park Y.W., Kouassi M.A. and Chin K.B. (1991) Moisture, total fat and cholesterol in goat organ and muscle meat. Journal of Food Science, 56:1191-1193.
18- Radostits O.M., Gay C.C.; Blood D.C. and Hinchcliff K.W. (2007) Veterinary Medicine. 10th Edn. WB Saunders, Great Britain, PP: 875-81.
19- Roberts C.J. and Reid I.M. (1993) Fat cow syndrome and subclinical fatty liver. In: Howard, J.L., Braun, W., Spire, M.F. Current Veterinary Therapy. 3rd Edn, Philadelphia, W.B. Saunders, Co.315-317.
20- Rosendo O. (2003) Supplemental biotin effects on performance and dynamics of fat mobilization and on in vitro fiber digestion using periparturient Holstein cows. Ph.D. Thesis, University of Florida, Gainesville, FL.
21- Rukkwamsuk T., Kruip T. and Meijer G. (1999) Cows with fatty liver induced by intake of a high energy diet in the dry period. Journal Dairy Science, 82:280-287.
22- Suresh S.K., Mendiretta N., Kondaiah M.C. and Anjaneyulu A.S.R. (2004) Physicochemical, functional and microbiological quality of buffalo liver. Journal of Meat Science, 68: 79-86.
23- West H.J. (1996) Maternal undernutrition during late pregnancy in sheep. Its relationship to maternal condition, gestation length, hepatic physiology and glucose metabolism. British Journal of Nutrition, 75: 593-605.
24- Zerbe H. Schneider N. and Leibold W. (2000) Altered functional and immunophenotypical properties of neutrophilic granulocytes in postpartum cows associated with fatty liver. Theriogenology, 54: 771-786
تحقیقات دامپزشکی و فرآورده‌های بیولوژیک
دوره 25، شماره 3 - شماره پیاپی 3
پیاپی 96
مهر 1391
صفحه 35-40

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 اردیبهشت 1394
  • تاریخ پذیرش: 01 اردیبهشت 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار